Spróbujmy innego spojrzenia na rozwój dzieci i młodzieży, przez
pryzmat empatii. Zamiast myśleć „Co moglibyśmy jeszcze zrobić, by więcej Ich
nauczyć?” spróbujmy zadać sobie pytanie: „Co Oni mogę zrobić dla innych, by
lepiej poznać siebie?”. Kluczem do tej prospektywny jest empatia, czyli
zdolność do współodczuwania stanów emocjonalnych drugiej osoby, zdolność do
rozumienia przekonań, uczuć i zamiarów innych. W kontekście działań
wychowawczych empatia jest wyjątkowo ważna, ponieważ jest jednym z najsilniejszych
hamulców zachowań nerwowych, agresywnych, antyspołecznych. Umiejętność ta jest
potrzebna, jeśli chce się współpracować z innymi. Proponuję sześć kroków
rozwijających zdolność empatii, które każdy z nas może podjąć właściwie od
zaraz.
www.edutopia.org |
Krok nr 1. Ciekawość świata i obcych
Zadbaj o swój umysł i kultywuj w sobie ciekawość świata, nowych
idei, miejsc i osób. Na co dzień możesz to zrobić poprzez unikanie wypowiedzi
opartych na ogólnikach i stereotypach. Widzisz zagubionego turystę-azjatę?
Zamiast śmiać się z jego aparatu fotograficznego spróbuj dowiedzieć się jak mu
pomóc, zapytaj skąd pochodzi, a potem znajdź to miasto na mapie!
Krok nr 2. Szukanie wspólnego mianownika
W sytuacji konfliktu spróbuj znaleźć coś wspólnego z osobą, z
którą się kłócisz. Może to być większa od Waszego konfliktu idea. Albo, jeśli
to ona Was poróżniła, przyjrzyj się detalom. Może ten ktoś, tak jak Ty,
panicznie boi się windy?
Krok nr 3. Szalony eksperyment
Umiejętność przyjmowania perspektywy patrzenia na świat oczami
drugiej osoby, pozwala na rozpatrzenie motywów jej działania, a to z kolei
bardzo ułatwia ich zrozumienie. Spróbuj kiedyś, zupełnie dosłownie i na serio,
„wejść w czyjeś buty”.
Krok nr 4. Ćwiczenie rozmowy
Zastanów się, czy naprawdę słuchasz, gdy ktoś inny opowiada Ci o
swoich emocjach. Czujesz współczucie, gdy słuchasz o chorobie znajomego,
oburzenie, kiedy przyjaciel opowiada o sytuacji, w której został potraktowany
niesprawiedliwie, radość bądź wzruszenie, gdy cieszysz się z czyichś sukcesów.
Czy Twoja twarz, słowa, gesty oddają te emocje?
Krok nr 5. Udział w inspirującym ruchu społecznym
Ruchy społeczne, działania non profit, wolontariat – to
niezastąpieni nauczyciele empatii. Rozejrzyj się, może w Twojej okolicy jest
miejsce, w którym Twoje umiejętności mogą przydać się innym?
Krok nr 6. Szerokie spojrzenie
Nie ograniczajmy się w umiejętności współodczuwania! Empatię zbyt
często kojarzymy ze współczuciem ludziom w trudnej sytuacji. Spróbujmy
współodczuwać inaczej: poczuj radość sportowca ze zwycięzcą złota
olimpijskiego, miłość bohatera rodem z komedii romantycznej w kinie, napięcie
premiera przed wynikami wyborów.
Do dzieła!